Astragalus jest lekiem roślinnym znanym i stosowanym
w tradycyjnej medycynie chińskiej od ponad dwóch tysięcy lat.
Nazywany jest przez nią między innymi "żółtym liderem", co odzwierciedla
zabarwienie środkowej części korzenia wykorzystywanej w ziołolecznictwie.
Odnosi się to również do jego czołowej roli wśród wszystkich ziół pochodzących
z Chin.
Jako roślina, Astragalus rośnie przede wszystkim w północnych obszarach
Azji, gdzie klimat bywa bardzo surowy zimą. Występuje jednak również
na południu, gdzie latem jest bardzo ciepło. Jako lek ziołowy
"żółtego lidera" zalicza się do adaptogenów, ponieważ pomaga on biorącym
go osobom lepiej tolerować trudne warunki pogodowe, wysiłek fizyczny
i obciążenie (stres) różnego typu. Astragalus zwraca na siebie również uwagę
ze względu na właściwości wzmacniające i regulujące odporność organizmu
oraz jako środek poprawiający jakość i długość życia u osób z niewydolnością
krążenia po przebytym zawale mięśnia sercowego. Tradycyjna medycyna
chińska uważa go za lek regenerujący energię życiową "Qi" (po polsku słowo
to brzmi: "czi").
Spośród wielu gatunków Astragalusa (polska nazwa: Traganek), A. membranaceus
oraz A. mongolicus zostały dogłębnie przebadane przez naukowców na zachodzie
oraz przede wszystkim w Chinach. Potwierdzono wiele korzystnych działań tego zioła na
organizm ludzki. Trudno natknąć się w literaturze medycznej
na doniesienia o toksyczności i złych działaniach ubocznych, szczególnie
przy stosowaniu zalecanych dawek. U zwierząt laboratoryjnych karmionych
Astragalusem (jego sproszkowanym korzeniem) w ilościach nawet do 10% ich wagi
ciała nadal nie obserwowano działań ubocznych.
Z ekstraktów Astragalusa stosowanych w ziołolecznictwie wyodrębniono wiele
substancji chemicznych. Największy związek z jego działaniem terapeutycznym
wydają się mieć: flavonoidy, saponiny (w tym używany często w badaniach
klinicznych Astragalozyd IV), polisacharydy, triterpenowe glikozydy,
aminokwasy oraz pierwiastki śladowe (wśród nich Selen). Większość z tych
związków ma silne działanie antyoksydacyjne w organiźmie człowieka zwalczające
wolne rodniki. Astragalus zawiera również wiele nieznanych jeszcze związków chemicznych.
Poniżej przedstawiliśmy podstawowy naukowe jego zastosowania w ziołolecznictwie.
Różne praktyczne uwagi dotyczące Astragalusa ujęliśmy w innym miejscu.
Następujące właściwości Astragalusa były i są obiektem badań naukowych
na całym świecie i przede wszystkim w Chinach:
1. Korzystny i pobudzający wpływ na odporność organizmu
w przewlekłych
niedoborach immunologicznych (odpornościowych) występujących`w takich stanach chorobowych jak:
nowotwory, AIDS, cukrzyca, u chorych dializowanych z powodu niewydolności nerek,
u osób po lub w trakcie chemioterapii oraz u leczonych radioterapią.
Badania naukowe wykazały, że Astragalus stymuluje makrofagi, pobudza produkcję
przeciwciał i zwiększa mnożenie się limfocytów T. Stwierdzono również pobudzające
działanie na aktywność komórek LAK (lymphokine-activated killer). W czasie leczenia
różnych typów nowotworów przy pomocy bardzo toksycznej syntetycznej IL-2 (Interleukina 2)
można było zmniejszyć dawkę tego leku, gdy jednocześnie stosowano u chorych Astragalus.
Zioło to pozwala więc zmniejszyć działania uboczne takiego leczenia.
Stwierdzono też przeciwnowotworowe działanie Astragalusa na te rodzaje raka,
których rozwój kontroluje i hamuje białko p-53. Przy jednoczesnym stosowaniu chemioterapii
z Astragalusem obserwowano większą skuteczność i mniejszą toksyczność takiego
leczenia. Bierze się to prawdopodobnie z działania wzmacniającego na organizm,
który poddany jest stresowi chemioterapii (Astragalus jest adaptogenem). Jak również
wynika to z jego działania niszczącego komórki nowotworowe poprzez wpływ na odporność
organizmu.
2. Wpływ Astragalusa na serce i układ krążenia.
W licznych badaniach potwierdzono bardzo dobry wpływ tego zioła na chorych
z zastoinową niewydolnością krążenia. Zaobserwowano poprawę jakości życia
i większą wydolność fizyczną osób po przebytym zawale mięśnia sercowego.
Astragalus ma pozytywne inotropowe działanie na serce. Oznacza to, że wzmacnia on siłę skurczu
mięśnia sercowego. Poprawia
w ten sposób ukrwienie całego organizmu, w tym
również w naczyniach wieńcowych (naczynia tętnicze zaopatrujące ścianę serca).
Objawia się to mniejszymi i rzadszymi objawami dusznicy bolesnej (łac. angina pectoris),
zarówno jeśli chodzi o objawy kliniczne, jak i zapis ekg.
Wykazano niewielkie działanie moczopędne Astragalusa, co może mieć pozytywne
znaczenie u chorych z niewydolnością krążenia.
Stosowanie tego zioła zmniejsza szansę wystąpienia i częstotliwość niebezpiecznych
dla życia zaburzeń rytmu serca. Dzieje się tak w wyniku skrócenia czasu trwania
późnych potencjałów komorowych (ang. Late Ventricular Potentials - LVPs) w zapisie ekg.
Oserwowano to w badaniu klinicznym obejmującym grupę chorych
na zapalenie mięśnia sercowego, kardiomiopatie różnego typu, chorobę niedokrwienną
serca (gdzie część chorych była po zawale mięśnia sercowego) oraz osoby mające
zaburzenia rytmu serca nieznanego pochodzenia. Występowanie i długość trwania
późnych potencjałów komorowych w zapisie elektrycznej aktywności serca świadczą
o tendencji do arytmii (zaburzeń rytmu serca).
Badania na zwierzętach sugerują, że Astragalus może zapobiegać tworzeniu się
blaszek miażdżycowych powstających w miejscu mikrourazów w scianie naczyń tętniczych.
Na korzystne działanie tego zioła wśród osób z chorobami układu krążenia ma niewątpliwie
jego wpływ zwiększający właściwości fibrynolityczne komórek śródbłonkowych
(ang. endothelial cells) naczyń krwionośnych, co w efekcie zmniejsza ryzyko zakrzepów
wewnątrznaczyniowych. Wykazano to w badaniu in vitro
(w probówce, poza organizmem),
w którym używano jeden z ważnych składników Astragalusa (Astragalozyd IV).
Astragalus może też być pożyteczny w leczeniu zapalenia mięśnia sercowego (łac. miocarditis)
spowodowanego przez wirus Coxsackie. Również w badaniach na zwierzętach wykazano
hamowanie przez ekstract tego zioła proliferacji (mnożenia się) wirusa Coxsackie B-3 (CB3V).
3. Działanie przeciwwirusowe przeciwko wirusom wywołującym zwykłe przeziębienia
oraz różne rodzaje grypy.
Podczas ogólnoświatowego strachu przed
zachorowaniem na grypę świńską (od wiosny 2009 roku do jesieni 2010) Astragalus
był podawany
w mediach amerykańskich jako lek skuteczny na tą i inne odmiany grypy.
Uważa się, że powinien być on stosowany przed wystąpieniem objawów
wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych. Jest to związane z poglądem tradycyjnej medycyny
chińskiej, że zioło to może również wzmacniać "Qi" ("czi") - energię życiową - wirusa.
Wcześniejsze zastosowanie Astragalusa, przed zakażeniem, wzmacniałoby
organizm chorego bardziej niż atakującego go wirusa.
Wysoka gorączka w grypie i innych ostrych
infekcjach wirusowych jest przeciwskazaniem do jego stosowania. Uważa się,
że objawy mogą wtedy, w przypadku jego zastosowania, ulec jeszcze większemu nasileniu.
Z mojej obserwacji wynika, że osoby biorące stale Astragalus, nawet od kilku lat,
bardzo rzadko chorują na przeziębienia i grypy. Kiedy obserwowałem
u nich jakiekolwiek objawy, to były one mało nasilone, krótkotrwałe
i przebiegały z niewielką lub żadną gorączką.
4. U chorych z cukrzycą stosujących Astragalus zaobserwowano potrzebę
zmniejszenia dawek leków przeciwcukrzycowych. Trzeba o tym pamiętać w celu uniknięcia
niebezpiecznie niskich poziomów glukozy, w tym śpiączki hipoglikemicznej. Uważamy,
że chorzy na cukrzycę powinni poinformować swoich lekarzy o decyzji brania leków
ziołowych, takich jak Astragalus, w celu dopasowania dawki Insuliny lub innych leków
kontrolujących poziom cukru we krwi.
5. Działanie poprawiające pamięć i zdolność uczenia się - przyswajania
nowych umiejętności. Dalsze badania w tej dziedzinie mogą pomóc w zastosowaniu tego zioła
w leczeniu i zapobieganiu chorobie Alzheimera oraz w innych demencjach (chorobach
polegających na utracie pamięci).
6. Astragalus stymuluje aktywność limfocytów T-helper, których ilość
jest często zmniejszona u osób z wirusem HIV.
7. Zioło to ma działanie zmniejszające utratę czerwonych i białych ciałek krwi,
do którego dochodzi w trakcie chemioterapii.
8. Zaobserwowano korzystne działanie Astragalusa na chorych z miastenią (łac. miasthenia
gravis). Wykryto u nich znacznie mniej przeciwciał przeciwko receptorom acetylocholinowym
w porównaniu z grupą kontrolną, która nie otrzymywała tego zioła. Produkowanie przez chorego
przeciwciał przeciwko własnym receptorom dla acetylocholiny jest przyczyną szybkiego
męczenia się mięsni szkieletowych w miastenii. Astragalus hamuje więc proces
autoimmunologiczny (proces odpornościowy skierowany przeciwko własnym tkankom).
W chińskim badaniu klinicznym wykazano hamujące działanie Astragalusa na rozwój
tocznia rumieniowatego układowego (ang. Systemic lupus erythematosus) - innej choroby
autoimmunologicznej. Powyższe może świadczyć o tym, że Astragalus ma nie tylko pobudzające,
ale również hamujące działanie na układ odpornościowy organizmu.
Jest więc ziołem przywracającym równowagę, będącym regulatorem odporności.
9. Z badań przeprowadzonych w Chinach wynika, że zioło to może być
pomocne w leczeniu bezpłodności męskiej.
10. Astragalus ma ochronne działanie na wątrobę, zmniejszające toksyczność
takich substancji jak alkohol. Zmniejsza też niszczący efekt wirusowego zapalenia wątroby.
Wykazano spowolnienie procesu marskości wątroby w wyniku jego stosowania.
Środki ostrożności i przeciwwskazania do stosowania Astragalusa:
1. Nie powinno się używać go u chorych leczonych konwencjonalnie
związkami chemicznymi obniżającymi odporność (tak zwanymi lekami immunosupresyjnymi).
Chodzi tu o osoby po przeszczepach (wątroby, serca i innych), gdzie Astragalus
może powodować reakcję odrzucenia. Również bardzo często uważa się, że zioło
to nie powinno być stosowane
u osób z chorobami autoimmunologicznymi. Pomimo tego,
że zaobserwowano korzystny wpływ Astragalusa na chorych z toczniem rumieniowatym
układowym (ang. Systemic lupus erythematosus)
i miastenią (ang. Myasthenia gravis).
2. Ryzykowne może się okazać jednoczesne stosowanie Astragalusa z
lekami przeciwzakrzepowymi (takimi jak Acenokumarol/Syncumar, Warfarin), lekami
przeciwpłytkowymi (np. Plavix, Ticlid), Heparyną niskocząsteczkową lub lekami
trombolitycznymi (jak t-PA, Streptokinaza). Astragalus może nasilić działanie tych leków.
3. Stosowanie wysokich dawek tego zioła wiąże się z ryzykiem zatrucia selenem,
którego wysokie poziomy w organiźmie mogą być bardzo toksyczne dla układu nerwowego.
Wybraliśmy do naszego sklepu internetowego Astragalus produkowany przez Vitamin Shoppe. Każda kapsułka tego produktu zawiera 500 miligramów sproszkowanego korzenia Astragalus membranaceus. Vitamin Shoppe jest istniejącym od ponad trzydziestu lat czołowym producentem oraz sprzedawcą ziół i suplementów w Stanach Zjednoczonych. Sam stosowałem i obserwowałem przez wiele lat efekty działania produktów tej firmy i uważam, że Astragalus Vitamin Shoppe jest lekiem ziołowym wysokiej jakości.
Astragalus jest podstawową rośliną leczniczą w medycynie chińskiej.
Ze względu na swoje właściwości jest zaliczany do adaptogenów, ponieważ pomaga w adaptacji organizmu do skrajnych warunków środowiskowych oraz wspomaga zdolności kompensacyjne organizmu w przypadku choroby.
Astragalus zwraca uwagę jako zioło bardzo pożyteczne w przypadku zastoinowej niewydolności krążenia, która jest często wynikiem zawału lub kolejnych zawałów mięśnia sercowego.
Regularne stosowanie Astragalusa może wpływać pozytywnie na zdrowie całego organizmu. Zioło to poprawia siły immunologiczne (odporność), co może być istotne w przypadku przewlekłych chorób zakaźnych oraz ostrych zakażeń takich jak grypa różnego typu (ptasia, świńska...). Wiadomo, że medycyna konwencjonalna nie ma skutecznego i jednocześnie bezpiecznego lekarstwa syntetycznego w takich przypadkach.
Jeśli istnieje taka potrzeba, Astragalus może być stosowany bardzo długo. Jest to związane z jego dużym wspólczynnikiem terapeutycznym (stosunek dawki szkodliwej do dawki pożytecznej dla zdrowia) oraz z tym, że jest on relatywnie tanim ziołem.
Szczegółowe uwagi praktyczne dotyczące stosowania Astragalusa.