Opis ekstraktu z zielonej kawy umieściliśmy na naszym portalu z następujących przyczyn:
- z powodu dużej akcji promocyjnej są to w tej chwili jedne z najbardziej popularnych preparatów na odchudzanie nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale również w Polsce,
- informacje podawane w języku polskim na ich temat są często upiększone w celach handlowych i nie zawierają informacji medycznych, które powinna znać osoba stosująca ekstrakt z zielonej kawy,
- preparaty z zielonej kawy nie są w pełni bezpieczne (jakkolwiek należą niewątpliwie do najbezpieczniejszych środków na odchudzanie) i my zamieszczamy poniżej informacje dotyczące ich skutków ubocznych oraz tłumaczymy, które ekstrakty z zielonej kawy są najbardziej teoretycznie przewidywalne i bezpieczne w stosowaniu,
- proponowane przez nas preparaty są, z wymienionych powodów, najlepsze pod względem medycznym (co tłumaczymy poniżej) i jednocześnie dostępne w rozsądnej cenie (prosimy o porównanie naszej ceny opakowań zawierających 90 kapsułek do ceny opakowań zawierających 30 kapsułek oferowanych często na polskim rynku).
Zielona kawa
Ekstrakt z ziaren zielonej kawy (EZZK) ma działanie poprawiające metabolizm
glukozy i tłuszczu w organiźmie i przez to ułatwiające utratę wagi ciała u osób
z nadwagą, działa hipoglikemicznie i może obniżać ciśnienie tętnicze krwi
(szczegółowy opis w dalszej części tekstu).
Zawiera bardzo liczne antyoksydanty i jest bogatym
źródłem
kwasów chlorogenowych, którym przypisuje się najważniejsze
właściwości preparatów z ziaren
zielonej (nieprażonej) kawy.
Kwasy chlorogenowe są zawarte w bardzo małej ilości w kawie,
z którą zwykle mamy do czynienia, ponieważ przekształcane są one
w inne związki chemiczne w trakcie procesu prażenia zielonych ziaren tej rośliny (7).
Oprócz zdecydowanie większej zawartości kwasów chlorogenowych i polifenolowych
antyoksydantów (w porównaniu z prażoną kawą), ekstrakty z ziaren zielonej kawy
mają dużo mniej kofeiny (najlepsze z nich są prawie bezkofeinowe)
i nie zawierają innych niekorzystnie wpływających
na organizm substancji takich jak kahweol lub kafestol.
Właściwości kontrolujące prawidłową wagę ciała, które przypisuje się wyciągom
z zielonych ziaren kawy, odnoszą się w największym stopniu do preparatu posługującego
się znakiem handlowym Svetol®. Jest to ekstrakt uzyskany wystandaryzowaną,
opatentowaną metodą, najdłużej znany (ponad 10 lat) i najbardziej przebadany klinicznie (16,17,19).
Z tego powodu uważany jest on za najbardziej przewidywalny i bezpieczny produkt tego
typu.
Wpływ ekstraktu z ziaren zielonej kawy na organizm
Pierwsze badania ekstraktu z ziaren zielonej kawy (2002 rok,
firma Naturex - producent Svetol®-u) były inspirowane ewentualnym jego
zastosowaniem w zapobieganiu
cukrzycy typu drugiego.
W trakcie badań zauważono, że oprócz pozytywnego wpływu na metabolizm
glukozy, wyciąg z ziaren zielonej kawy powodował utratę wagi u uczestniczących w nich
osób oraz powodował spadek procentowej zawartości tłuszczu w ich całkowitej masie ciała.
EZZK działa odchudzająco najprawdopodobniej w następujący sposób:
- zmniejsza wchłanianie glukozy w jelitach poprzez hamowanie rozpadu
cukrów złożonych (13,17,19),
- hamuje glukozo-6-fosfatazę, co z kolei zmniejsza glukoneogenezę
(zachodzący głównie w wątrobie proces powstawania glukozy z niecukrowych
prekursorów) oraz glikogenolizę (rozpad glikogenu w wątrobie i mięśniach)
i uwalnianie glukozy do krwi (13,15,16,17,19),
- wpływa na wydzielanie jelitowych hormonów inkretynowych (GIP i GLP-1)
i w ten sposób pozytywnie reguluje produkcje insuliny w komórkach beta trzustki (19),
- zmniejsza poziom trójglicerydów we krwi i zwiększa ich utylizację w wątrobie w wyniku pobudzania wątrobowej
palmitoilotransferazy karnitynowej (3).
Hipoglikemiczne (obniżające poziom glukozy we krwi) działanie ekstraktu z zielonej kawy
powoduje uwalnianie tłuszczu z tkanki tłuszczowej (w większej niż zwykle ilości)
i spalanie go (zamiast glukozy) jako żródło energii dla procesów życiowych organizmu.
Badania nad EZZK
(i zawartymi w nim kwasami chlorogenowymi) sugerują także inne jego możliwe
korzystne wpływy na organizm:
- działanie poprawiające reaktywność naczyń krwionośnych poprzez pozytywny wpływ
na tlenek azotu pochodzący ze śródbłonka naczyniowego, co ma korzystny wpływ
na regulację ciśnienia tętniczego (4),
- wynikający prawdopodobnie z powyższego działania efekt obniżający ciśnienie tętnicze
w skali zależnej od dawki (6) u osób z samoistnym (pierwotnym) i łagodnie podwyższonym ciśnieniem
tętniczym (2,5,6),
- działanie obniżające poziom homocysteiny we krwi, co może zmniejszać
ryzyko choroby niedokrwiennej serca i naczyń obwodowych oraz udaru mózgowego (4),
- kwasy chlorogenowe (zawarte w dużej ilości w dobrym ekstrakcie z zielonej
kawy) okazały się w badaniach na zwierzętach zmniejszać
reakcję zapalną i włóknienie wątroby w odpowiedzi na substancję hepatotoksyczną (9),
- również w badaniu na zwierzętach wykazano właściwości kwasu chlorogenowego obniżające cholesterol
we krwi, co miało działanie przeciwdziałające rozwojowi miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca i
opóźniało rozwój stłuszczenia wątroby (10),
- ustalono, że kwasy chlorogenowe mają właściwości przeciwnowotworowe poprzez
wywoływanie apoptozy (11) oraz działanie cytotoksyczne (12) w stosunku
do komórek rakowych wielu nowotworów złośliwych,
- bezkofeinowy ekstrakt z zielonej kawy może korzystnie wpływać na metabolizm
oraz wykorzystanie energii przez komórki mózgowe i w ten sposób zmniejszać
ryzyko rozwoju demencji (w tym choroby Alzheimera)(14).
Bezpieczeństwo w stosowaniu EZZK
Różne preparaty na odchudzanie są prawdopodobnie najczęstszą przyczyną
zainteresowania ziołami i suplementami diety.
Nadwaga i otyłość są poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia.
Jeszcze bardziej niż to, że zaczynamy zdawać sobie z tego sprawę,
zainteresowanie środkami na odchudzanie jest inspirowane faktem, że ludzie
szczupli są odbierani przez innych lepiej.
Chcemy wyglądać dobrze, więc
interesujemy się środkami, które mogą nam w tym pomóc. Niestety często
zwraca się małą uwagę na to, czy są to substancje bezpieczne.
Bardzo dużo preparatów na odchudzanie wcześniej lub później okazuje się
mieć szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka (22,23,24,25,31), co jeszcze bardziej utwierdza
w słusznym przekonaniu, że przede wszystkim zdrowy tryb życia, dieta i aktywność
fizyczna są najważniejsze dla utrzymania prawidłowej wagi ciała.
Preparaty na odchudzanie potwierdzają teorię, że zioła i suplementy
mogą czasami być szkodliwe dla zdrowia. Należy tu podkreślić:
jest tak jednak dużo rzadziej (przy prawidłowym stosowaniu)
niż w przypadku syntetycznych farmaceutyków.
Nasza strona opisuje w dość nietypowy sposób produkt przeznaczony
do kontroli prawidłowej wagi ciała, jakim jest ekstrakt z ziaren zielonej kawy.
Nie zamieszczamy zdjęć osób przed i po zastosowaniu tych preparatów.
Nie analizujemy tutaj szczegółowo badań klinicznych pokazujących, jak dużo
można stracić na wadze, ponieważ są one przeprowadzane przez producentów
i sprzedawców tych środków. Przykładem jest badanie przeprowadzone
na tylko 16 osobach z nadwagą w Indiach z niedawno wprowadzonym na rynek
amerykański preparatem o handlowej nazwie GCA® (1).
Na tym jednym badaniu firmowanym przez wydział chemiczny uniwersytetu
w Scranton w Pensylwanii opiera się obecna agresywna reklama i promocja
tego jednego wyżej wymienionego preparatu zawierającego ekstrakt z ziaren zielonej
kawy (GCA®).
Rezultaty takich badań oraz rzeczywiste wyniki osób, które
zdecydują się kupić taki produkt, uzależnione są bardzo od aktywności
fizycznej i reżimu dietetycznego w trakcie jego przyjmowania.
Ekstrakt z zielonej kawy został "niefortunnie" zaprezentowany w telewizji
amerykańskiej w jednym z szanowanych i popularnych programów
na temat zdrowia (
The Dr. Oz Show) jako środek
pozwalający stracić 17 funtów (1 funt = 0.45359237 kilograma)
wagi ciała (w tym sporą ilość tłuszczu) w ciągu 22 tygodni bez żadnych zmian w diecie i zachowaniu (32).
Niewątpliwie poważnym czynnikiem wpływającym na skuteczność ekstraktu z ziaren
zielonej kawy jest pochodzenie danego preparatu.
Svetol® gwarantuje najwyższą jakość
produktu. Niestety preparaty zawierające tylko i wyłącznie Svetol® są najdroższe
i w dużej mniejszości w stosunku do innych wyciągów z ziaren zielonej kawy.
Jest on często mieszany z innymi (generycznymi/niewystandaryzowanymi) ekstraktami w tym celu,
żeby można było umieścić na opakowaniu etykietę, że preparat zawiera Svetol®.
Często taki produkt zawiera 1/4 Svetol®-u i 3/4 ekstraktu generycznego.
Co jest jednak gorsze, to istnieje możliwość kupna produktów, które zawierają
domieszki zupełnie innych substancji odchudzających.
Do takich kombinacji nie stosują
się warunki bezpieczeństwa w stosowaniu dotyczące produktu o nazwie Svetol®.
Można spotkać ekstrakty z zielonej kawy (czasami jest to nawet Svetol® i prawie
nigdy nie jest podane, ile jego jest w danym preparacie) zmieszane na przykład
z
hydroxycut [ziołowy środek na odchudzanie znany z działania uszkadzającego
wątrobę (22,23,24,31)], z
ekstraktem z zielonej herbaty
zawierającym EGCG [również może
być hepatotoksyczny (22,23)] lub z
Yerba mate (ostrokrzew paragwajski)
o znanym działaniu rakotwórczym (25).
Nasz opis ekstraktu z ziaren zielonej kawy koncentruje się na analizie
bezpieczeństwa jego stosowania w celu kontroli prawidłowej wagi ciała
i w największym stopniu odnosi się do produktów zawierających tylko i wyłącznie Svetol®.
W czasie naszych wieloletnich obserwacji różnych czynników wpływających
na fizjologię i biochemię organizmu ludzkiego
(tryb życia i czynniki środowiskowe) zauważyliśmy, że teorie
opierające się na zaburzeniach właściwego metabolizmu glukozy najlepiej
tłumaczą przyczynę nadwagi i otyłości.
Większość substancji i zachowań, które właściwie regulują ten
metabolizm, mają w mniejszym lub większym stopniu działanie odchudzające.
Najlepszym przykładem jest obserwacja chorych na cukrzycę typu drugiego,
gdzie mamy do czynienia z błędnym kołem chorobowym, w którym biorą
udział: nadwaga i nieprawidłowy metabolizm glukozy.
Cukrzyca typu drugiego (insulinoniezależna) - zgodnie z opinią wielu trendów medycyny alternatywnej -
jest zjawiskiem chorobowym całkowicie uleczalnym (26).
Polega ona na
względnym niedoborze insuliny
w organiźmie wynikającym ze zjawiska
insulinooporności.
W przeciwieństwie do cukrzycy typu pierwszego, gdzie występuje bezwzględny niedobór
insuliny w organiźmie spowodowany zniszczeniem wysepek trzustkowych Langerhansa
(komórek beta).
Stosowanie ekstraktu z ziaren zielonej kawy może korzystnie wpływać na metabolizm glukozy
w organiźmie w opisany wcześniej sposób i w ten sposób pomagać bezpiecznie kontrolować
prawidłową masę ciała.
Zielona kawa (ekstrakt z ziaren zielonej kawy): interakcje, działania uboczne, przeciwwskazania
Svetol® jako najlepszy ekstrakt z ziaren zielonej kawy
Preparat pochodzący z tak dobrze znanej rośliny jak kawa, który zawierałby
w dużych ilościach tylko związki korzystnie działające na organizm i nie zawierał albo zawierał
bardzo mało substancji potencjalnie szkodliwych, wydaje się idealnym produktem pochodzenia
roślinnego, którego stosowanie może być obarczone bardzo małym ryzykiem.
Z tego powodu na rynku suplementów diety pojawiły się różne ekstrakty z ziaren
zielonej kawy, z których najlepszą opinię ma wymieniany wcześniej
Svetol® - produkt firmy Naturex
będący bezpiecznym dla zdrowia (przy prawidłowym stosowaniu) preparatem odchudzającym.
Svetol® jest znany już od 2002 roku jako naturalny wyciąg pochodzący w całości
z zielonych ziaren pewnego (znanego tylko firmie Naturex) rodzaju kawy z gatunku
Coffea canephora robusta Pierre. Gatunek ten charakteryzuje się wyjątkowo
dużą zawartością kwasów chlorogenowych, naturalnie niską zawartością kafestolu
i w ogóle nie zawiera kahweolu. W przeciwieństwie do gatunków kawy (głównie
Coffea arabica) używanych
przez inne firmy do produkcji ich ekstraktów z ziaren zielonej kawy.
Svetol® zawiera bardzo mało szkodliwej dla układu krążenia kofeiny (poniżej 2%).
Dla porównania GCA® zawiera do 3% kofeiny, natomiast ekstrakty z ziaren zielonej
kawy innego typu mają jej do 8% (w zależności od producenta).
Skład Svetol®-u jest wystandaryzowany pod względem antyoksydacyjnych związków
polifenolowych (50%), czego nie można powiedzieć o GCA® i innych ekstraktach.
Bardzo ważne kwasy chlorogenowe stanowią 45-50% Svetol®-u i GCA®.
Uważa się, że w innych ekstraktach jest ich 5-50%.
Najbardziej istotny kwas chlorogenowy - kwas 5-O-kawoilochinowy - jest
obecny w wystandaryzowanej ilości (10%) w Svetol®-u. Nie wiadomo, ile
tego związku zawiera GCA® i inne produkty z ziaren zielonej kawy.
Za Svetol®-em stoją liczne i szerokie badania kliniczne (do tej pory jest ich
co najmniej 8)(16,17,19), które oczywiście są inspirowane przez jego producenta
(firma Naturex). Jest tylko jedno do tej pory podobne badanie (przeprowadzone na 16 osobach
w Indiach) dotyczące GCA® (1). Nie ma obecnie żadnych badań klinicznych dotyczących
innych podobnych produktów.
Proponujemy sprawdzić ekstrakty z zielonej kawy przy pomocy wyszukiwarek
internetowych. Znany od 2002 roku Svetol® nie da żadnych rezultatów podważających
bezpieczeństwo jego stosowania.
Można napotkać narzekania różnych osób, które
korzystając z tego produktu nie straciły na wadze lub nawet zyskały parę kilogramów.
Dlatego podchodzić należy krytycznie do wypowiedzi, że ekstrakt z zielonej kawy
(czy też jakikolwiek inny preparat na odchudzanie) pomoże stracić na wadze bez
robienia czegokolwiek innego niż połykanie kapsułek (32). Rezultaty zawsze
będą zależeć również od jakości odżywiania, aktywności fizycznej, sposobu
w jaki się wypoczywa i radzi ze stresem.
Ze wszystkich ekstraktów z zielonej kawy tylko Svetol® (w preparacie firmy Nutrigold)
i GCA® (w preparacie firmy Life Extension) wyprodukowane
są zgodnie z zasadami cGMP (current Good Manufacturing
Practice), które są zatwierdzone przez FDA (Food and Drugs Administration).
cGMP określa ścisłe normy dotyczące żródła materiałowego i sposobu produkcji danego
preparatu w USA. Gwarantuje czystość produktu pod względem ewentualnych zanieczyszczeń mikrobiologicznych
lub chemicznych, jak również zapewnia zawartość substancji czynnych (33).
Wpływ picia kawy (prażonej) na zdrowie
Kawa jest najbardziej popularnym napojem na świecie.
Jest też prawdopodobnie najlepiej zbadanym artykułem spożywczym pod względem
korzyści dla zdrowia lub ewentualnych problemów, które mogą wynikać
z jej krótkotrwałego lub długotrwałego picia.
Zainteresowanie ziarnami kawy jako potencjalnym źródłem substancji mogących działać odchudzająco
wynika z obserwacji, że spożycie kawy w większych ilościach związane
jest ze
zmniejszonym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu drugiego (18).
W analizie dużej grupy kobiet i mężczyzn (ponad 193 000 osób) wykazano, że ryzyko rozwoju
cukrzycy było mniejsze o 35% w przypadku picia 6 lub więcej kubków kawy na dzień.
Natomiast w przypadku spożycia 4-6 kubków ryzyko zachorowania spadało o 28% w porównaniu do
grupy ludzi pijących mniej niż 2 kubki kawy dziennie (30).
W innych badaniach przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych i również obejmujących dziesiątki
tysięcy ludzi ustalono, że mężczyźni pijący co najmniej 6 kubków kawy dziennie chorowali
na cukrzycę 54% rzadziej od mężczyzn nie pijących kawę. W przypadku kobiet pijących tak dużą
ilość kawy zachorowalność była o 29% mniejsza w porównaniu do kobiet nie pijących (18).
We wszystkich badaniach większa konsumpcja kofeiny wydawała się być związana
z mniejszą zachorowalnością na cukrzycę. Kawa bezkofeinowa miała również pewne (niewielkie)
działanie zmniejszające ryzyko rozwoju tej choroby, a w przypadku kiedy badano grupę
kobiet po menopauzie, był to jedyny rodzaj kawy zmniejszający istotnie ryzyko rozwoju cukrzycy
typu drugiego w tej grupie badanych (18).
Kofeina podawana osobno (nie z kawą) działa w odwrotny sposób: zaburza tolerancję glukozy
i zmniejsza wrażliwość na insulinę (czyli działa procukrzycowo).
Powyższe fakty sugerują,
że mechanizm przeciwcukrzycowego działania kawy jest skomplikowany i w tej chwili niejasny.
Nie sugeruje się obecnie picia kawy jako profilaktykę cukrzycy typu drugiego.
Wiele dotychczas uzyskanych danych wskazuje, że
zawartość kwasów chlorogenowych
jest najbardziej istotna dla wpływu na metabolizm glukozy zarówno kawy jak i uzyskanych
z nieprażonych ziaren zielonej kawy wyciągów (ekstraktów).
Również przede wszystkim kwasom chlorogenowym przypisuje się pozytywny wpływ
picia kawy na obniżenie ryzyka rozwoju
marskości wątroby
(głównie kiedy jest to marskość wywołana piciem alkoholu) (9,18,20) oraz związanego
z przewlekłym stanem zapalnym i włóknieniem tego narządu
raka wątrobowokomórkowego
(Hepatocellular carcinoma)(18).
W wyniku wieloletniej obserwacji dziesiątek tysięcy kobiet i mężczyzn zaobserwowano,
że picie nawet tylko 1-2 kubków kawy dziennie miało
korzystny wpływ hamujący rozwój
choroby Parkinsona
u wszystkich mężczyzn i u kobiet, które po menopauzie nie stosowały estrogenów (18).
Natomiast w grupie kobiet, które stosowały estrogeny albo nie obserwowano
wpływu picia kawy na rozwój tej choroby zwyrodnieniowej mózgu (przy piciu małych ilości),
albo zanotowano wzrost zachorowań w przypadku picia 6 lub więcej kubków kawy dziennie.
Wydaje się, że to kofeina jest najważniejszym składnikiem kawy odpowiedzialnym za takie
jej działanie poprzez ochronne działanie na neurony dopaminergiczne w mózgu (18).
Regularne i długoterminowe spożywanie kawy kojarzy się ze zmniejszonym ryzykiem
rozwoju
demencji i
choroby Alzheimera.
Uważa się, że bardziej istotne jest tutaj działanie
kwasów chlorogenowych regulujące metabolizm i wykorzystanie
energii przez komórki mózgowe niż zawartość w kawie kofeiny (14).
Z wielu analiz wpływu picia kawy na nastrój wynika, że napój ten ma działanie
przeciwdepresyjne i zmniejszające ilość samobójstw w danej populacji, pomimo
działania
prolękowego i mogącego powodować
bezsenność (20,36,37).
Za najważniejszy składnik kawy mogący powodować takie działanie uważa
się kofeinę (37).
Dotychczas potwierdzono przeciwnowotworowe działanie picia kawy
w stosunku do raka wątrobowokomórkowego (hepatocellular carcinoma).
Na podstawie wyników badań epidemiologicznych typu
case control (gdzie analizuje
się pewną grupę osób chorujących na daną chorobę i porównuje do innej niechorującej grupy)
ustalono, że picie kawy może zmniejszać ryzyko zachorowania na raka jelita grubego (18).
Nie potwierdzono jednak tego przy pomocy badań typu
cohort (gdzie analizuje się daną dużą grupę osób
wybraną na innych zasadach, niż pod kątem badanej choroby), które characteryzują się mniejszą
ewentualną stronniczością (
bias) niż badania
case control.
Co jest jednak ciekawe, z jednej z analiz epidemiologicznych typu
cohort
wynika, że regularne picie
kawy bezkofeinowej było związane z mniejszą
zachorowalnością na raka odbytu. Podczas gdy spożycie kawy z kofeiną nie miało
takiego wpływu (34) i nie było związane z rozwojem raka jelita grubego i odbytu.
W przypadku innych nowotworów, niż wymienione, nie ustalono dotychczas ewidentnego związku
z ich rozwojem i regularnym piciem kawy przez dłuższy okres czasu.
We wszystkich analizach w przyszłości istotne powinno być wzięcie pod uwagę
tego, czy kawa jest z kofeiną czy też bezkofeinowa.
Ważna jest też metoda jej parzenia.
W jednym z epidemiologicznych badań skandynawskich typu
cohort ustalono,
że gotowana kawa (podobna do kawy zalewanej) ma bardziej niekorzystny
ewentualny wpływ na organizm w porównaniu z kawą filtrowaną w aspekcie
wpływu picia kawy na zachorowalność na nowotwory złośliwe (35).
Niefiltrowana kawa jest źródłem specyficznych dla niej związków diterpenowych (
kahweol
i
kafestol) i
5-hydroksytryptamidów (kwasy stearynowe) wchodzących w skład wosków
znajdujących się na powierzchni ziarna kawowego (18,27). Mają one działanie podwyższające
poziom całkowitego oraz "złego" cholesterolu LDL we krwi.
Związane jest to z niekorzystnym wpływem na układ krążenia kawy zalewanej, gotowanej
oraz czasami kawy uzyskanej metodą espresso
(jeśli jest pita w dużych ilościach).
Kawa filtrowana jest
pod tym względem zdrowsza, ponieważ nie zawiera znaczących
ilości wymienionych powyżej szkodliwych substancji.
Podobnie jest z kawą rozpuszczalną (18,21,27).
Ponieważ kawa typu espresso pita jest w dużo
mniejszych objętościowo ilościach (często jest mieszana z mlekiem),
zawiera też dużo mniej kahweolu i kafestolu w danej porcji. Porównywalna
jest do kawy filtrowanej i rozpuszczalnej w odniesieniu do spożycia tych szkodliwych dla układu
krążenia związków.
Spożycie kawy w dużych ilościach (4 kubki na dzień lub więcej) powoduje
podwyższenie poziomu homocysteiny we krwi. To z kolei wiąże się z większym ryzykiem
choroby niedokrwiennej serca oraz naczyń obwodowych. Zwiększa też ryzyko
udaru mózgowego (18).
Innym składnikiem kawy, który może mieć zły wpływ na układ krążenia jest
kofeina.
Przyjmuje się, że kubek kawy zawiera jej przeciętnie 100 mg,
natomiast pojedyncza dawka (ang. shot) espresso ma 58-76 mg.
Może ona mieć efekt chwilowo podnoszący ciśnienie (głównie u osób z granicznym lub z już
podwyższonym ciśnieniem tętniczym). Prowadzi też często do utrzymującego się w czasie
(w przypadku stałego, nawykowego picia kawy w większych ilościach)
niewielkiego podwyższenia
skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego. To natomiast jest przyczyną
zwiększonego ryzyka
śmierci z powodu udaru mózgowego i choroby niedokrwiennej serca (18).
Istnieją dowody na to, że czysta kofeina przyjmowana w formie pigułki lub napoju orzeźwiającego
typu
cola mają dużo większy wpływ podwyższający ciśnienie
niż ta sama ilość kofeiny przyjęta w czasie picia kawy (18,28).
Sugeruje to, że kawa zawiera inne substancje, które łagodzą szkodliwy wpływ kofeiny
na organizm.
Wbrew przekonaniu wielu osób spożycie kawy w rozsądnych ilościach (poniżej 5-6 kubków
na dzień czyli do 500-600 mg kofeiny na dzień) nie prowadzi do większej
częstotliwości i nasilenia zaburzeń rytmu serca
u osób zdrowych oraz u chorych na chorobę niedokrwienną serca (18).
Duże badanie w Skandynawii polegające
na obserwacji 128 000 osób przez siedem lat nie znalazło żadnego związku między
piciem kawy i nagłą śmiercią sercową (18).
Mimo ewidentnie szkodliwego działania na układ krążenia pewnych substancji zawartych
w kawie, badania polegające na obserwacji dużej ilości osób pijących ten popularny napój
(dziesiątki a nawet setki tysięcy ludzi) przez długi okres czasu (w ciągu wielu lat)
wykazały, że regularne picie kawy nie wpływa na długość życia.
Jest tak w przypadku zarówno kobiet jak i mężczyzn. Istnieje nawet prawdopodobieństwo,
że długotrwała wieloletnia konsumpcja tego napoju może przedłużać życie (w odniesieniu
do śmierci ze wszystkich możliwych powodów oraz w przypadku śmierci z powodu chorób
układu krążenia). Nie wydaje się natomiast wpływać na długość życia w przypadku,
kiedy przyczyną śmierci jest nowotwór (18,29).
W jednej z analiz epidemiologicznych typu
cohort ustalono, że picie kawy
wpływa na obniżenie ilości zgonów z powodu marskości wątroby i samobójstw
(z powodu działania przeciwdepresyjnego/poprawiającego nastrój). Nie wpływa jednak
na całkowity spadek śmiertelności (ze wszystkich przyczyn), ponieważ zwiększa ryzyko
choroby niedokrwiennej serca, jako prawdopodobnie głównej przyczyny większej śmiertelności
wśród osób pijących kawę (20).
Wynika z tego, że w danej populacji jest grupa ludzi, którym
z powodu trybu życia i ich materiału genetycznego, kawa może szkodzić.
Istnieje jednak również bardzo dużo osób, u których picie kawy korzystnie wpływa
na zdrowie. Jest tak dlatego, że w składzie kawy są związki chemiczne, które mogą
być szkodliwe (kahweol, kafestol, kofeina) i są także substancje
wpływające bardzo korzystnie na zdrowie (kwasy chlorogenowe, liczne związki polifenolowe
o silnym działaniu antyoksydacyjnym).
(1) Diabetes Metab Syndr Obes. 2012;5:21-7. Epub 2012 Jan 18.
Randomized, double-blind, placebo-controlled, linear dose,
crossover study to evaluate the efficacy and safety of
a green coffee bean extract in overweight subjects.
Vinson JA, Burnham BR, Nagendran MV.
Chemistry Department, University of Scranton, Scranton, PA, USA.
(2) Annu Rev Nutr. 2010 Aug 21;30:365-401.
The effect of nutrition on blood pressure.
Savica V, Bellinghieri G, Kopple JD.
Units of Nephrology and Dialysis, Papardo Hospital,
University of Messina, 98168 Messina, Italy.
(3) BMC Complement Altern Med. 2006 Mar 17;6:9.
Inhibitory effect of green coffee bean
extract on fat accumulation and body weight gain in mice.
Shimoda H, Seki E, Aitani M.
Oryza Oil & Fat Chemical Co,, Ltd,, Research & Development Division,
1 Numata Kitagata-cho, Ichinomiya, Aichi 493-8001, Japan.
(4) Hypertens Res. 2004 Oct;27(10):731-7.
Green coffee bean extract improves human vasoreactivity.
Ochiai R, Jokura H, Suzuki A, Tokimitsu I, Ohishi M, Komai N, Rakugi H, Ogihara T.
Biological Science Laboratories, Kao Corp, Tochigi, Japan.
(5) Clin Exp Hypertens. 2006 Jul;28(5):439-49.
The blood pressure-lowering effect and safety of chlorogenic
acid from green coffee bean extract in essential hypertension.
Watanabe T, Arai Y, Mitsui Y, Kusaura T, Okawa W, Kajihara Y, Saito I.
Health Care Products Laboratories, Kao Corporation,
Tokyo, Japan.
(6) Hypertens Res. 2005 Sep;28(9):711-8.
Antihypertensive effect of green coffee bean
extract on mildly hypertensive subjects.
Kozuma K, Tsuchiya S, Kohori J, Hase T, Tokimitsu I.
Health Care Research Laboratories, Kao Corporation, Tokyo, Japan.
(7) Food Funct. 2012 Sep;3(9):976-84.
Understanding the fate of chlorogenic acids in coffee
roasting using mass spectrometry based targeted
and non-targeted analytical strategies.
Jaiswal R, Matei MF, Golon A, Witt M, Kuhnert N.
School of Engineering and Science, Centre for Molecular Life Sciences,
Jacobs University Bremen, Bremen, Germany.
(8) Mol Nutr Food Res. 2011 May;55(5):793-7.
Antioxidant-rich coffee reduces DNA damage,
elevates glutathione status and contributes to weight control:
results from an intervention study.
Bakuradze T, Boehm N, Janzowski C, Lang R, Hofmann T, Stockis JP,
Albert FW, Stiebitz H, Bytof G, Lantz I, Baum M, Eisenbrand G.
Department of Chemistry, Division of Food Chemistry and Toxicology,
University of Kaiserslautern, Kaiserslautern, Germany.
(9) Toxicology. 2012 Nov 9.
Chlorogenic acid reduces liver inflammation and fibrosis
through inhibition of toll-like receptor 4 signaling pathway.
Shi H, Dong L, Jiang J, Zhao J, Zhao G, Dang X, Lu X, Jia M.
Department of Gastroenterology, Second Affiliated Hospital
of Xi'an Jiaotong University, No. 157 Xiwu Road, Xi'an, Shaanxi 710004, China.
(10) Phytother Res. 2012 Jun 6.
Chlorogenic Acid Exhibits Cholesterol Lowering and Fatty
Liver Attenuating Properties by Up-regulating the Gene Expression
of PPAR-α in Hypercholesterolemic Rats Induced with a High-Cholesterol Diet.
Wan CW, Wong CN, Pin WK, Wong MH, Kwok CY, Chan RY, Yu PH, Chan SW.
Food Safety and Technology Research Centre, Department
of Applied Biology and Chemical Technology, The Hong Kong
Polytechnic University, Hong Kong, SAR, China.
(11) In Vivo. 2012 Nov;26(6):971-8.
Chlorogenic Acid Induces Apoptotic Cell Death in U937 Leukemia
Cells through Caspase- and Mitochondria-dependent Pathways.
Yang JS, Liu CW, Ma YS, Weng SW, Tang NY, Wu SH, Ji BC, Ma CY, Ko YC, Funayama S, Kuo CL.
School of Chinese Pharmaceutical Sciences and Chinese Medicine Resources,
China Medical University, No. 91 Hsueh-Shih Road, Taichung 40402, Taiwan, R.O.C.
(12) J Agric Food Chem. 2012 Jul 24. [Epub ahead of print]
The Coffee Constituent Chlorogenic Acid Induces Cellular DNA
Damage and Formation of Topoisomerase I- and II-DNA Complexes in Cells.
Burgos-Morón E, Calderón-Montaño JM, Orta ML,
Pastor N, Pérez-Guerrero C, Austin C, Mateos S, López-Lázaro M.
Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy, University of Seville , Seville, Spain.
(13) PLoS One. 2012;7(3):e32718. Epub 2012 Mar 7.
Chlorogenic acid stimulates glucose transport in skeletal muscle
via AMPK activation: a contributor to the beneficial effects of coffee on diabetes.
Ong KW, Hsu A, Tan BK.
Department of Pharmacology, Yong Loo Lin School of Medicine,
National University of Singapore, Singapore, Singapore.
(14) Nutr Neurosci. 2012 Jan;15(1):37-45.
Dietary supplementation with decaffeinated green coffee
improves diet-induced insulin resistance and brain energy metabolism in mice.
Ho L, Varghese M, Wang J, Zhao W, Chen F, Knable LA, Ferruzzi M, Pasinetti GM.
Department of Neurology, Mount Sinai School of Medicine, New York, NY 10029, USA.
(15) Zhongguo Yi Xue Ke Xue Yuan Xue Bao. 2011 Jun;33(3):281-6.
Effect of chlorogenic acid on disordered
glucose and lipid metabolism in db/db mice and its mechanism.
Zhang LT, Chang CQ, Liu Y, Chen ZM.
Institute of Sports Medicine, the Third Hospital, Peking University, Beijing 100191,China.
(16) J Agric Food Chem. 2010 Apr 14;58(7):4141-4.
Contribution of chlorogenic acids to the inhibition of human
hepatic glucose-6-phosphatase activity in vitro by Svetol,
a standardized decaffeinated green coffee extract.
Henry-Vitrac C, Ibarra A, Roller M, Mérillon JM, Vitrac X.
Polyphenols Biotech EA, Universite Victor Segalen Bordeaux,
Institut des Sciences de la Vigne et du Vin, Villenave d'Ornon, France.
(17) www.svetol.com
(18) http://lpi.oregonstate.edu/infocenter/foods/coffee/
(19) http://www.nutrigold.com/green-coffee-bean-extract
(20) Ann Epidemiol. 1993 Jul;3(4):375-81.
Coffee, tea, and mortality.
Klatsky AL, Armstrong MA, Friedman GD.
Department of Medicine, Kaiser Permanente Medical Care Program, Oakland, CA
(21) BMJ. 1990 Mar 3;300(6724):566-9.
Coffee consumption and death from coronary heart
disease in middle aged Norwegian men and women.
Tverdal A, Stensvold I, Solvoll K, Foss OP, Lund-Larsen P, Bjartveit K.
National Health Screening Service, Oslo, Norway.
(22) Liver Int. 2011 May;31(5):595-605. doi: 10.1111/j.1478-3231.2010.02439.x. Epub 2011 Jan 11.
Review of liver injury associated with dietary supplements.
Stickel F, Kessebohm K, Weimann R, Seitz HK.
Department of Visceral Surgery and Medicine,
Institute of Clinical Pharmacology and Visceral Research, Inselspital,
University of Berne, Berne, Switzerland.
(23) Alimentary Pharmacology and Therapeutics.
2013 Jan;37(1):3-17. doi: 10.1111/apt.12109. Epub 2012 Nov 5.
Review article: herbal and dietary supplement hepatotoxicity.
Bunchorntavakul C, Reddy KR.
Division of Gastroenterology and Hepatology, Department of Medicine,
Rajavithi Hospital, College of Medicine, Rangsit University, Bangkok,
Thailand; Division of Gastroenterology and Hepatology, Department of Medicine,
University of Pennsylvania, Philadelphia, PA, USA.
(24) Am J Gastroenterol. 2010 Jul;105(7):1561-6. doi: 10.1038/ajg.2010.5. Epub 2010 Jan 26.
Hepatotoxicity due to hydroxycut: a case series.
Fong TL, Klontz KC, Canas-Coto A, Casper SJ, Durazo FA, Davern TJ 2nd, Hayashi P, Lee WM, Seeff LB.
Division of Gastrointestinal and Liver Diseases, University of Southern California,
Keck School of Medicine, 1510 San Pablo Street, 2/F, Los Angeles, CA 90033, USA.
(25) Cancer Causes Control. 2010 Nov;21(11):1799-806. doi: 10.1007/s10552-010-9606-6. Epub 2010 Jul 10.
Drinking of maté and the risk of cancers of the upper
aerodigestive tract in Latin America: a case-control study.
Szymańska K, Matos E, Hung RJ, Wünsch-Filho V, Eluf-Neto J, Menezes A, Daudt AW, Brennan P, Boffetta P.
International Agency for Research on Cancer, Lyon, France
(26) http://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2012/12/20/dpp4-inhibitors.aspx?e_cid=20121220_DNL_art_1
(27) Gastroenterologia Polska 1998, 5, 4: 377-381
ISSN 1232-9886
Właściwości kawy i jej wpływ na ustrój człowieka.
Properties of coffee and its effect on human organism.
Lech Hryniewiecki
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Człowieka AM w Poznaniu
(28) JAMA. 2005 Nov 9;294(18):2330-5.
Habitual caffeine intake and the risk of hypertension in women.
Winkelmayer WC, Stampfer MJ, Willett WC, Curhan GC.
Division of Pharmacoepidemiology and Pharmacoeconomics,
Brigham and Women's Hospital, Harvard Medical School, Boston, MA 02120, USA.
(29) Ann Intern Med. 2008 Jun 17;148(12):904-14.
The relationship of coffee consumption with mortality.
Lopez-Garcia E, van Dam RM, Li TY, Rodriguez-Artalejo F, Hu FB.
Harvard School of Public Health, Brigham and Women's Hospital,
Boston, Massachussetts, USA.
(30) JAMA. 2005 Jul 6;294(1):97-104.
Coffee consumption and risk of type 2 diabetes: a systematic review.
van Dam RM, Hu FB.
Department of Nutrition and Health, Faculty of Earth and Life Sciences,
Vrije Universiteit Amsterdam, the Netherlands.
(31) http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm152152.htm
(32) https://www.youtube.com/watch?v=OTUus5G8Na0
(33) http://www.fda.gov/Food/GuidanceComplianceRegulatoryInformation/
GuidanceDocuments/SmallBusinessesSmallEntityComplianceGuides/ucm238182.htm
(34) J Natl Cancer Inst. 2005 Feb 16;97(4):282-92.
Coffee, tea, and caffeine consumption and incidence of colon and rectal cancer.
Michels KB, Willett WC, Fuchs CS, Giovannucci E.
Obstetrics and Gynecology Epidemiology Center, Brigham and Women's Hospital,
and Harvard Medical School, 221 Longwood Ave., Boston, MA 02115, USA.
(35) Cancer Causes Control. 2010 Oct;21(10):1533-44. doi: 10.1007/s10552-010-9582-x. Epub 2010 May 30.
Consumption of filtered and boiled coffee and the
risk of incident cancer: a prospective cohort study.
Nilsson LM, Johansson I, Lenner P, Lindahl B, Van Guelpen B.
Department of Public Health and Clinical Medicine,
Nutritional Research, Umeå University, Umeå, Sweden.
(36) Ugeskr Laeger. 2012 Sep 24;174(39):2293-7.
[Coffee can protect against disease].
[Article in Danish]
Hermansen K, Krogholm KS, Bech BH, Dragsted LO, Hyldstrup L, Jørgensen K, Larsen ML, Tjønneland AM.
Medicinsk Endokrinologisk Afdeling, Aarhus Universitetshospital, Aarhus C. kjeld.hermansen@ki.au.dk
(37) Arch Intern Med. 2011 Sep 26;171(17):1571-8. doi: 10.1001/archinternmed.2011.393.
Coffee, caffeine, and risk of depression among women.
Lucas M, Mirzaei F, Pan A, Okereke OI, Willett WC, O'Reilly ÉJ, Koenen K, Ascherio A.
Department of Nutrition, Harvard School of Public Health,
and Department of Medicine, Brigham and Women's Hospital, 655 Huntington Ave, Boston, MA 02115, USA.
Opracowane przez dietmoderators.com na podstawie własnych doświadczeń oraz wymienionej powyżej literatury medycznej i źródeł w języku polskim i angielskim.